Zelfgemaakte film als ondersteunde communicatie (FaOC) en het gebruik in gesprekken

Afgerond onderzoek

Geschreven door

Mensen delen graag verhalen over wat ze hebben meegemaakt. Voor mensen die niet of nauwelijks kunnen praten (spreken) kan dat soms lastig zijn. Zelfgemaakte filmpjes kunnen dan een mooie manier zijn om persoonlijke verhalen te delen. Deze filmpjes helpen anderen om beter te begrijpen wat iemand heeft beleefd. Twee onderzoeken laten zien hoe je (samen) zulke filmpjes kunt maken en gebruiken in gesprekken. Ze maken het vertellen van verhalen niet alleen makkelijker, maar ook leuker. 

Details over de twee onderzoeken

Onderzoekers:
Onderdeel van het promotieonderzoek van Mascha Legel
In samenwerking met:
Stichting Com in Beeld, Cam on Wheels, Grafisch Lyceum Rotterdam, Stichting BOOR, Radboud Universiteit, Stichting Milo en verschillende nationale en internationale onderzoekers
Subsidie:
Stichting het Gehandicapte Kind, HandicapNL, JKF Kinderfonds, VSB Fonds en de Phelps Stichting voor Spastici
Publicatiedatum:
2024 - 2025
Publicaties:
Augmentative and Alternative Communication en Multimodal Technologies and Interaction
Titel eerste artikel:
A tutorial: self-created film as a semiotic resource in AAC
Titel tweede artikel:
Self-Created Film as a Resource in a Multimodal Conversational Narrative

Waar gaat dit onderzoek over?

Het gaat hier om twee wetenschappelijke artikelen die op elkaar voortbouwen. Daarom kiezen we ervoor om ze hier samen te bespreken.

Het eerste artikel

Het eerste artikel beschrijft met name de theoretische achtergrond van het gebruik van film als ondersteunde communicatie (FaOC). Daarnaast bevat het een praktisch stappenplan voor het maken van persoonlijke films en het inzetten daarvan in dagelijkse gesprekken. Ook wordt beschreven hoe deze gesprekken getranscribeerd kunnen worden voor verder onderzoek.

Het tweede artikel

Het tweede artikel beschrijft hoe je het effect van het gebruik van film als ondersteunde communicatie onderzoekt. Er wordt gekeken naar verschillende aspecten van gespreksvoering en vertelvaardigheid, zoals de ontwikkeling van gespreksonderwerpen, de gespreksstructuur, het herstellen van communicatie bij vastlopen en de voortgang van het gesprek. 

Hoe is het onderzoek uitgevoerd? 

Het eerste artikel

Het eerste artikel betreft een beschrijving van de theoretische achtergrond vanuit drie vakgebieden: visuele antropologie, semiotiek en ondersteunde communicatie. Het is meer een beschrijvend artikel met een stappenplan.

Het tweede artikel

Het tweede artikel betreft een zogenaamde case study, waarbij bij één persoon met een communicatief meervoudige beperking (CMB) het stappenplan is doorlopen en waarbij nauwgezet geobserveerd is hoe de zelfgemaakte films werden gebruikt en met welk effect.

Welke conclusies komen uit dit onderzoek?

Dit onderzoeksproject, waaraan inmiddels tientallen jongeren hebben deelgenomen, laat zien dat:

  • alle jongeren op hun eigen manier leren filmen en film kunnen inzetten als ondersteunde communicatie;
  • het gebruik van zelfgemaakte film leidt tot beter begrip bij communicatiepartners. Daarnaast neemt zowel het aantal als het type vragen en antwoorden toe, net als het aantal gespreksonderwerpen. Waar gesprekken zonder film vaak snel stilvallen, zorgde de film er telkens voor dat het gesprek (weer) op gang kwam. 

Wat betekent dit voor ouders en professionals? 

Zelfgemaakte films geven (letterlijk) een beter beeld van de eigen ervaringen. Mensen met een communicatief meervoudige beperking (CMB) kunnen leren hoe zij hun ervaringen in beeld kunnen brengen én hoe ze bewust keuzes kunnen maken over welke fragmenten zij wel of niet willen gebruiken in gesprekken.

Zelfgemaakte beelden maken de context van een ervaring duidelijker. Zo begrijpen gesprekspartners de verhalen van gebruikers van ondersteunde communicatie (OC-gebruikers) sneller en beter. Dat leidt tot langere, diepere gesprekken en stimuleert de taalontwikkeling.

Op dit moment werken we aan een lesmethode voor het (speciaal) onderwijs. De conceptversie is alvast beschikbaar via www.faoc.nl. Ga je hiermee aan de slag? Dan komen we op een later moment graag met je in contact om over je ervaringen te spreken. 

Download de onderzoeksartikelen

Bekijk ook...

Film als Ondersteunde Communicatie

  • Mijn Film, Mijn Verhaal Mogelijkheden van zelfgemaakte films als ondersteunde communicatie

    Afgerond project

    Het verbeteren van de communicatie kan bereikt worden door film als middel voor ondersteunde communicatie’ (FaOC) in te zetten. FaOC is de combinatie van communiceren in woord én beeld waarbij de regie in handen is van de gebruiker.

    Innovatie

Lees onze andere onderzoeken

Wetenschap
Bekijk alle onderzoeken

Thema's