Beginnende geletterdheid bij kinderen met een communicatief meervoudige beperking
Voor dagelijkse communicatie zijn de meeste kinderen met een communicatief meervoudige beperking (CMB) afhankelijk van hulp, bijvoorbeeld in de vorm van ondersteunde communicatie (OC). Wanneer deze kinderen leren lezen en schrijven vergroot dit hun mogelijkheden tot communicatie. Dit geeft hen de mogelijkheid om deel te nemen aan op tekst gebaseerd onderwijs. Tot nu toe is er echter weinig bekend over de manier waarop kinderen met communicatief meervoudige beperking beginnende geletterdheidsvaardigheden ontwikkelen en hoe we ze hierin kunnen ondersteunen.
Over dit onderzoek
Lilianne Janssen-Duim is promovenda aan het Behavioural Science Institute van de Radboud Universiteit. Samen met het onderzoeksteam (prof. dr. Mathijs Vervloed, em. prof. dr. Hans van Balkom, dr. Judith Stoep en dr. Stijn Deckers) onderzoekt zij de ontwikkeling en het onderwijs van beginnende geletterdheid bij kinderen met een communicatief meervoudige beperking (CMB). Het onderzoek maakt onderdeel uit van de leerstoel Ondersteunde Communicatie en wordt gefinancierd door Stichting Milo.
Het onderzoek is goedgekeurd door de ethische commissie van de faculteit der sociale wetenschappen van de Radboud Universiteit (ECSW-2023-113). Mocht je vragen hebben, neem dan gerust contact op met de hoofdonderzoeker Lilianne Janssen-Duim: lilianne.janssen-duim@ru.nl.
Doel van het onderzoek
Het doel van het vijfjarige promotieonderzoek is om handvatten te ontwikkelen waarmee we de beginnende geletterdheid van kinderen met een communicatief meervoudige beperking kunnen stimuleren. Om dit te kunnen ontwikkelen is eerst inzicht nodig in de huidige praktijk. Met dit onderzoek willen we in kaart brengen of kinderen met een communicatief meervoudige beperking op school of in een zorg- en ontwikkelingsgerichte groep gestimuleerd worden in hun beginnende geletterdheid en, indien dit het geval is, hoe dit er dan precies uitziet (denk aan het voorlezen uit een prentenboek, het doen van klank- en rijmspelletjes of aandacht besteden aan geschreven taal in een speelse setting).
Voor dit lopende onderzoek zijn we op zoek naar deelnemers die een bijdrage willen leveren.
Wie kan deelnemen?
- Alle leerkrachten die lesgeven aan kinderen met een communicatief meervoudige beperking met een beginnend geletterdheidsniveau, die werkzaam zijn binnen het cluster 1-, 2-, of 3- onderwijs of die leerlingen met een communicatief meervoudige beperking binnen het reguliere onderwijs ambulant begeleiden
Alle begeleiders van zorg- en ontwikkelingsgerichte groepen die werkzaam zijn met kinderen met een communicatief meervoudige beperking met een beginnend geletterdheidsniveau. Zoals begeleiders werkzaam bij orthopedagogische dagbehandeling (OPD), orthopedagogisch dagcentrum (ODC), kinderdagcentrum (KDC), Samen Naar School-klas (SNS) en medisch kinderdagverblijf (MKD), etc.
Ook als leerkrachten/begeleiders zich niet richten op het stimuleren van beginnend geletterdheid willen wij graag weten vanuit welke overwegingen dit niet gedaan wordt.
Wat levert het op?
In dit onderzoek worden handvatten ontwikkeld voor het stimuleren van beginnende geletterdheid bij kinderen met een communicatief meervoudige beperking. Door jouw deelname kunnen wij zorgen dat de handvatten theoretisch onderbouwd, praktisch bruikbaar en passend bij de praktijk zijn.
Wat houdt je deelname in?
Voor dit onderzoek vragen we je om deel te nemen aan een interview over het stimuleren van beginnende geletterdheid. Tijdens het interview willen we vooral weten wat er gedaan wordt, om de beginnende geletterdheid te stimuleren en hoe dit er praktisch uit zit. Maar ook als er niets of weinig gedaan wordt aan de stimulering van geletterdheid horen we graag van je.
Daarnaast behandelen we tijdens het interview ook vragen die voortkomen uit de wetenschappelijke literatuur, bijvoorbeeld over de onderwijscontext, de instructiemethode of de rol van de leerkracht.
Tijdens het interview informeren we je bovendien over de mogelijkheid om deel te nemen aan een klassenobservatie tijdens de geletterdheidsinstructie. Dit is geheel vrijblijvend; je kunt er ook voor kiezen alleen aan het interview deel te nemen.
De interviews worden op basis van jouw beschikbaarheid gepland en vinden online plaats. Het interview duurt ongeveer 1 tot 1,5 uur. Deelnemers aan het interview krijgen een bol.com cadeaubon ter waarden van 15 euro.